Renowacja i naprawa sztandaru z haftem uszkodzonym mechanicznie
Sztandar – np. kościelny, szkolny, strażacki, łowiecki czy reprezentujący inną organizację – zazwyczaj szyje się raz na wiele lat. Symbolizuje wartości danego stowarzyszenia, a także wieloletnie tradycje. Dlatego też w wielu przypadkach zastąpienie starego, wysłużonego sztandaru nowym nie jest najlepszym (a na pewno nie jedynym!) rozwiązaniem. Jeśli jest to możliwe, warto dać staremu sztandarowi nowe życie, poddając go kompleksowej renowacji.
Kiedy konieczne może być poddanie sztandaru profesjonalnej renowacji?
Zasadniczo prace konserwatorskie związane z renowacją sztandarów dzielimy na dwa rodzaje. W pierwszym mamy do czynienia z uszkodzonym mechanicznie haftem, który wymaga naprawy – usunięcia starych nici i odtworzenia wzoru. W drugim sprawa jest o wiele bardziej skomplikowana, bo taką renowację wykonuje się w celu ogólnego odświeżenia i zachowania wartości historycznej zabytku.
Naprawa uszkodzonego, wysłużonego sztandaru
Przy naprawie sztandaru często okazuje się, że uszkodzeniu uległ materiał będący tłem dla wyhaftowanego wzoru. Wówczas należy przenieść każdy wyhaftowany element na nowy materiał – najlepiej identyczny, jak stary. To żmudna praca wymagająca ogromnej precyzji i cierpliwości. Nie można się przy tym spieszyć, bo w pośpiechu bardzo łatwo o zgubienie nici albo popełnienie innego błędu, którego skutkiem może być widoczna zmiana wzoru. Ponieważ konieczne jest dokładne rozmieszczenie elementów wzoru i nie ma tu miejsca na pomyłki, najczęściej korzystamy ze specjalnie opracowanego projektu graficznego, przygotowanego przez plastyka.
Wyzwania związane z renowacją sztandarów
Niezależnie od tego, czy naprawiamy uszkodzony sztandar, czy rewitalizujemy zabytkowy, w każdym przypadku zaczynamy od rozprucia. Niekiedy potrzebne jest czyszczenie, zwłaszcza jeśli sztandar nie był prawidłowo przechowywany i materiał pokryła warstwa kurzu. Po naprawie wyhaftowanego wzoru trzeba ponownie zszyć całość, jednak zwykle nie nadają się już do tego stare taśmy. O ile dokonujemy napraw uszkodzonych, stosunkowo młodych sztandarów, to wykorzystujemy do tego nowe taśmy. Natomiast odrestaurowanie zabytkowego, muzealnego sztandaru wymaga włożenia odpowiednio dużego nakładu pracy, by móc ponownie wykorzystać starą taśmę. Bardzo ważne jest, aby przy zabytkach zachować jak najwięcej elementów oryginalnych, co przekłada się na czasochłonność i pracochłonność przedsięwzięcia.
Potrzebujesz pomocy, by przywrócić dawną świetność staremu sztandarowi kościelnemu, szkolnemu albo łowieckiemu? Zapraszamy do współpracy z naszą pracownią haftu artystycznego pod Poznaniem, gdzie nie tylko szyjemy nowe sztandary i chorągwie, ale też rewitalizujemy te zabytkowe lub uszkodzone.
