Sztandar – z czego się składa i jakie elementy mu towarzyszą?

W swojej jednostce OSP, w szkole, kole łowieckim albo innej organizacji zostałeś oddelegowany do tego, by zamówić nowy sztandar, ale dostajesz istnego zawrotu głowy od niezrozumiałych pojęć? Sprawdź, z jakich elementów składa się sztandar, jak nazywają się jego poszczególne części i jakie elementy towarzyszą oprawie sztandaru biorącego udział w uroczystych wydarzeniach.

Z czego składa się sztandar?

Sztandar to haftowany materiał symbolizujący wartości i tradycje organizacji. Pojedynczą stronę sztandaru nazywamy płatem albo bławatem. Każdy z obu płatów ma też swoją konkretną nazwę. Główna strona sztandaru to awers – gdy trzymamy drzewce ze sztandarem przed sobą, awers mamy po prawej stronie. Jak łatwo się domyślić, drugi płat nazywamy rewersem.

Z czego składa się drzewiec?

Drzewiec to podłużny trzon, na którym zawieszony jest sztandar. Składa się on z kilku elementów:

  • głowica – ozdobna rzeźba nakręcana na czubku drzewca do tulei. Może przedstawiać narodowego orła, ale też symbol organizacji;
  • drzewiec – okute metalem drewniane drzewce łączone z dwóch części,
  • ozdobne gwoździe – pamiątkowe, grawerowane gwoździe z nazwiskami fundatorów, z datami albo symbolicznymi wydarzeniami do umieszczenia w drzewcu lub tablo w czasie uroczystości nadania sztandaru,
  • akt fundacyjny – miniaturowa kopia aktu nadania sztandaru umieszczona wewnątrz górnego okucia drzewca.

Jakie akcesoria towarzyszą sztandarowi?

Sztandar może być wyeksponowany w siedzibie organizacji, może być transportowany na miejsce wydarzenia, a przede wszystkim może uświetniać uroczystości, wnoszony przez 3-osobowy poczet sztandarowy. Na te okoliczności przydają się dodatkowe akcesoria:

  • pokrowiec – szyty z materiału pokrowiec transportowy do sztandaru, który zabezpiecza go przed uszkodzeniem,
  • 3 pary białych rękawiczek dla członków pocztu sztandarowego,
  • szarfy do przepasania dla członków pocztu sztandarowego,
  • kir, czyli szarfa wiązana na sztandarze. Najczęściej jest to czarny kir żałobny albo szarfa w barwach narodowych;
  • gablota – przeszklona wąska szafka z uchwytami do drzewca. Sztandar może być wyposażony dodatkowo w specjalne mocowania od góry pod taśmą z frędzlami do umieszczenia w gablocie;
  • uchwyt ścienny drzewca,
  • księga sztandaru – pamiątkowa księga nawiązująca grafiką do czcionki sztandaru.

Serdecznie zapraszamy do kontaktu z naszą pracownią haftu artystycznego pod Poznaniem. Naszą specjalnością są sztandary haftowane ręcznie – kościelne, procesyjne, szkolne, strażackie, łowieckie i nie tylko.